Bước tiến mới Chương trình mỗi xã một sản phẩm
Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) góp phần nâng cao thu nhập của người dân, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn hợp lý, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế xã hội nông thôn bền vững. Sau 5 năm triển khai chương trình, toàn tỉnh có 174 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó nhiều sản phẩm có cơ hội tiêu thụ rộng rãi hơn sau khi được công nhận, tái công nhận.
Ngay từ khi bắt tay vào triển khai thực hiện chương trình OCOP, tỉnh tập trung chỉ đạo các ban, ngành liên quan tham mưu xây dựng, ban hành các cơ chế hỗ trợ để phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ và du lịch có lợi thế tại các huyện trên địa bàn tỉnh. Để đạt các mục tiêu đặt ra, tỉnh có cơ chế hỗ trợ 30% kinh phí mua thiết bị phục vụ sản xuất, chế biến nông, lâm nghiệp, thủy sản, sản phẩm OCOP và ngành nghề nông thôn có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên; hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng và mua thiết bị kho lạnh, thiết bị chuyên dùng cho siêu thị, cửa hàng tiện lợi; hỗ trợ 100% kinh phí lần đầu mua tem phục vụ truy xuất nguồn gốc (quy định mức hỗ trợ cụ thể cho từng tổ chức, cá nhân). Các tổ chức, cá nhân sản xuất có sản phẩm được cấp có thẩm quyền phê duyệt tham gia Chương trình OCOP sẽ được hỗ trợ 50% chi phí tư vấn xây dựng; trang thông tin điện tử giới thiệu sản phẩm, bán hàng trực tuyến; thiết kế mẫu mã sản phẩm, bao bì đóng gói; xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý xuất xứ hàng hóa, bảo hộ sở hữu thương hiệu.
Ông Lưu Văn Khải, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn cho biết: Chi cục tham mưu cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng chiến lược, giải pháp thực hiện bám sát thực tiễn để sản phẩm OCOP thực sự có chỗ đứng vững trên thị trường trong và ngoài nước. Ngành Nông nghiệp phối hợp các địa phương, đơn vị liên quan đẩy mạnh và đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, thường xuyên tổ chức hội thảo, hội nghị, tham quan, học tập kinh nghiệm để chia sẻ thông tin, nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia sản phẩm OCOP hiểu rõ nội dung, ý nghĩa, lợi ích khi tham gia Chương trình OCOP. Xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu sản phẩm OCOP dựa trên cơ sở quy hoạch chung tỉnh về phát triển nông nghiệp, như: Vùng trồng khoai tây tại huyện Quế Võ; vùng trồng cà rốt tại các huyện: Gia Bình, Lương Tài; vùng trồng chuối tại Chi Lăng, Hán Quảng (Quế Võ), Cảnh Hưng (Tiên Du); vùng trồng cây dược liệu tại Thái Bảo (Gia Bình), An Thịnh (Lương Tài)… theo hướng sản xuất an toàn, hữu cơ, tạo cơ hội thu hút các doanh nghiệp tham gia vào quá trình sản xuất sản phẩm OCOP, hình thành các chuỗi giá trị. Phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, chuyển đổi loại hình hoạt động của các cơ sở sản xuất sản phẩm OCOP từ cá nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác sang thành lập doanh nghiệp, HTX. Từng bước chuẩn hóa sản phẩm theo chu trình OCOP thường niên. Tiếp tục tham mưu tỉnh có những chính sách đặc thù phát triển các sản phẩm OCOP gắn với du lịch cộng đồng, vừa gìn giữ, phát huy các nét đẹp văn hóa truyền thống vừa tạo sức bật cho các sản phẩm OCOP vươn xa.
Nem Bùi Tuấn Liên, khu phố Bùi Xá, phường Ninh Xá (thị xã Thuận Thành) mới được tái công nhận sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh.
Đến nay, toàn tỉnh công nhận được 174 sản phẩm OCOP trong đó 108 sản phẩm đạt 3 sao, 66 sản phẩm đạt 4 sao, có 4 sản phẩm chất lượng 4 sao mới được UBND tỉnh tái công nhận. Các sản phẩm được công nhận thuộc 5/6 nhóm sản phẩm OCOP trong đó nhóm thực phẩm có 109 sản phẩm, đồ uống 15 sản phẩm, hàng thủ công mỹ nghệ có 45 sản phẩm, thảo dược có 3 sản phẩm, sinh vật cảnh có 2 sản phẩm. Có 76 chủ thể có sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó 19 hợp tác xã, 19 doanh nghiệp và 38 hộ gia đình đăng ký kinh doanh. Các sản phẩm OCOP sau khi được công nhận đều mở rộng được thị trường, hệ thống mạng lưới tiêu thụ sản phẩm ra nhiều tỉnh, thành trong cả nước, ngày càng được đông đảo người tiêu dùng tin dùng. Trong đó tiêu biểu là sản phẩm mắm tép chưng thịt của Công ty TNHH PTK 879 Việt Nam (thị trấn Lim, Tiên Du) được công nhận sản phẩm OCOP đạt chất lượng 4 sao của tỉnh từ năm 2020. Mới đây nhất, tháng 5-2024, sản phẩm mắm tép chưng thịt PTK được UBND tỉnh tái công nhận sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh. Hiện tại, mỗi ngày Công ty sản xuất và cung ứng ra thị trường 500 kg sản phẩm, tạo việc làm trực tiếp cho gần 20 lao động; sản phẩm mắm tép PTK đã có mặt ở hàng chục quốc gia, từ châu Á đến châu Âu… như Mỹ, Úc, Canada, Trung Quốc, Singapore, Nhật Bản…
Mục tiêu trong năm 2024-2025, toàn tỉnh phấn đấu công nhận ít nhất 100 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, ít nhất có 2 sản phẩm OCOP đạt 5 sao (mỗi huyện, thị xã, thành phố có ít nhất 25 sản phẩm OCOP được công nhận); ưu tiên phát triển các HTX, doanh nghiệp nhỏ và vừa, phấn đấu ít nhất có 20% chủ thể OCOP là HTX và 30% chủ thể là các doanh nghiệp; có ít nhất 30% làng nghề trên địa bàn tỉnh có sản phẩm OCOP, góp phần bảo tồn và phát triển các làng nghề; ít nhất 40% chủ thể OCOP tham gia vào các kênh bán hàng hiện đại (hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi; sàn giao dịch thương mại điện tử;…); xây dựng 3 mô hình thí điểm sản phẩm OCOP về du lịch cộng đồng gắn với hình thành phát triển chuỗi sản phẩm OCOP. Để tạo sức lan tỏa của Chương trình OCOP, thời gian tới, ngành Nông nghiệp tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng tới các doanh nghiệp, HTX và hộ dân hiểu về lợi lích của việc tham gia Chương trình OCOP, nhất là những chính sách ưu đãi, hỗ trợ của tỉnh đối với các sản phẩm OCOP. Ngoài ra, ngành sẽ tích cực tham mưu tỉnh có những chính sách đặc thù đối với các sản phẩm truyền thống, thế mạnh của từng địa phương, trong đó chú trọng phát triển các sản phẩm OCOP gắn với du lịch cộng đồng nhằm gìn giữ, phát huy các nét đẹp văn hóa truyền thống, phát triển kinh tế khu vực nông thôn, xây dựng NTM.